Psychoterapia Gestalt

Istnieje wiele źródeł informacji o terapii Gestalt. Wskazania do kilku wartościowych zamieszczam również na tej stronie. Jeśli jednak spotykasz się z tym pojęciem po raz pierwszy, chciałbym napisać o esencji tego podejścia w psychoterapii i jego praktycznych aspektach.

Samo słowo „Gestalt”, pochodzi z języka niemieckiego i oznacza „uporządkowaną całość lub postać”. Człowiek jest taką właśnie całościąCałościowość człowieka w terapii Gestalt rozumiana jest w sposób holistyczny. Brany jest pod uwagę jego fenomen, będący niepowtarzalnym połączeniem fizyczności, emocji, intelektu i duchowości, którego nie da się doświadczyć i przeanalizować skupiając się jedynie na wybranych aspektach., choć czasem sprawia wrażenie, że nie do końca uporządkowaną. Jak rozumieć to uporządkowanie ? Nie chodzi tutaj o niemiecki „Ordnung” i stwierdzenie, że oznaką zdrowia są systematyczność i precyzja postępowania. Istotą pojęcia uporządkowania jawią się zjawiska równowagi i samoregulacji, które uważane są za podstawę zdrowego i szczęśliwego życia. Co one z kolei oznaczają ?

Samoregulacja

Samoregulacja, to zdolność do zaspokajania swoich potrzeb. Brzmi trywialnie, ale w rzeczywistości taka nie jest. Często zdarza się sytuacja, kiedy własnej potrzeby nawet nie jesteśmy w stanie dostrzec – mogę być np. tak zafascynowany jakąś czynnością, że zapomnę przy niej o głodzie. Mniej trywialnym przykładem może być sytuacja, kiedy ktoś pomaga innym ludziom, oferując im opiekę, troskę, uważność, których tak naprawdę sam potrzebuje, tylko nie jest w stanie tego zauważyć. A co w takim razie z realizacją potrzeby ? To przecież dużo większa sztuka, niż samo jej zauważenie. Do realizacji naszych potrzeb nierzadko przydają się inne osoby, określone warunki, a przede wszystkim nasze działanie, co może być trudnym do wykonania zadaniem. Zgodnie z teorią Gestalt, każdy człowiek posiada potencjał do samoregulacji zapewniającej mu satysfakcjonujące życie, jednakże w wyniku różnych okoliczności, ze swoich możliwości nie korzysta, nie jest ich świadomy. Terapia ma na celu usunąć przeszkody, które nie pozwalają nam autonomicznie funkcjonować. Ma to duże praktyczne przełożenie na charakter terapii. Terapeuta Gestalt zawsze będzie dążył do tego, aby aktywizować Twój potencjał, a nie wchodzić w rolę doradcy, który ma Ciebie czegoś nauczyć. Zastosowanie ma tutaj przysłowie, mówiące: „Daj głodnemu rybę, a nakarmisz go raz; kiedy dasz mu wędkę, nakarmisz go na całe życie”.

Równowaga

Równowaga, to z kolei integracja własnych zasobówZachowań, emocji, sposobów odczuwania i reagowania., które wszyscy posiadamy, a nie zawsze potrafimy wykorzystać. Czasami wręcz nie mamy do nich dostępu. Pierwszym z brzegu przykładem może być osoba, która jest wyjątkowo spokojna, nie wdająca się w spory i awantury. Ideał ? Niekoniecznie. Jeśli ktoś taki ma dostęp jedynie do spokoju i łagodności, od razu pojawia się pytanie, a co dzieje się z jego złością ? Jak radzi sobie w sytuacji, kiedy zezłoszczenie się jest pożądanym zachowaniem ? Takich układów, w których równowaga może zostać zaburzona jest nieskończenie wiele: radość-smutek, śmiech-płacz, miłość-nienawiść, lekkość-ciężar, odpowiedzialność-niefrasobliwość, ufność-podejrzliwość, porządek-bałagan, itd, itd. Psychoterapia Gestalt pomaga w dostrzeżeniu tych „schowanych” lub niedostępnych zasobów i ich integracji Integracji, czyli w tym kontekście zauważeniu, przyswojeniu, wykorzystaniu w praktyce. , albowiem trudno jest żyć pełnią życia, korzystając tylko z jednego bieguna swoich przeżyć i zachowań. Osiągnięcie równowagi w tym kontekście bardzo przybliża nas do bycia „uporządkowaną całością”.

Jak to wygląda w praktyce ?

Nasze emocje, a później idące za nimi zachowania pojawiają się w tak zwanym kontakcie granicznym, czyli naszym styku z otoczeniem. Będąc zupełnie sami, zapewne niewiele byśmy przeżywali. Podczas terapii, na sesjach, „światem zewnętrznym” dla klienta staje się terapeuta. W relacji, która dzieje się pomiędzy nimi, pojawiają się zachowania klienta będące oznaką trudności lub zaburzeń w procesie samoregulacji i równowagi w dostępie do posiadanych zasobów. Tym samym pojawia się możliwość uświadomienia sobie przez klienta tego faktu, jak również przeżycia zaistniałej sytuacji w inny niż zazwyczaj sposób. Pomoc w takim „zauważaniu” to jedno z podstawowych zadań terapeuty. Aby taki scenariusz mógł jednak zaistnieć, konieczne jest zbudowanie relacji polegającej na wzajemnym zrozumieniu i zaufaniu. Dlatego też psychoterapia Gestalt często bywa terapią długoterminową Terapia trwająca dłużej niż 6 miesięcy. , choć nie jest to regułą .